Globalne zaciemnienie

Globalne zaciemnienie (ang. global dimming) – zjawisko polegające na zaobserwowanej redukcji (średnio o około 5%) promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni Ziemi. Proces zaciemniania zarejestrowany został w latach 1961–1990 i miał związek z gromadzeniem się w atmosferze ziemskiej sadzy i aerozoli, powstających przede wszystkim w wyniku działalności człowieka^[1]. W dekadzie 1990–2000 zaobserwowano jednak globalne rozjaśnienie (zwłaszcza nad Europą), co powiązano ze spadkiem ilości pyłów w najniższych warstwach atmosfery^[2]. Zjawisko zaciemnienia pozostawało długo w sprzeczności z obserwowanym równocześnie globalnym ociepleniem, ponieważ mimo ograniczenia promieniowania słonecznego, w ciągu XX wieku temperatura najniższych warstw atmosfery wciąż rosła. Jednak wyjaśniono tę sprzeczność poprzez przedstawienie tych zjawisk (globalnego zaciemnienia i ocieplenia) jako procesów o przeciwstawnym wpływie na średnią temperaturę na Ziemi.

Zobacz też

Przypisy

↑ Liepert, B. G., 2002: Observed Reductions in Surface Solar Radiation in the United States and Worldwide from 1961 to 1990. Geophy. Res. Lett. 29/12, 10.1029/2002GL014910
↑ From Dimming to Brightening: Decadal Changes in Solar Radiation at Earth's Surface, Martin Wild, Hans Gilgen, Andreas Roesch, Atsumu Ohmura, Charles N. Long, Ellsworth G. Dutton, Bruce Forgan, Ain Kallis, Viivi Russak, and Anatoly Tsvetkov, Science 6 May 2005: 847-850

Linki zewnętrzne

Dodatkowe informacje w języku angielskim dostępne w Internecie:

Program telewizyjny PBS NOVA o globalnym zaciemnieniu
The Guardian, 18 grudnia 2003, "Goodbye sunshine"
Abstract: "Variability in solar radiation over Germany and an assessment of the role of aerosols.". convention.allacademic.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-26)].
BBC Global Dimming Q&A
Why the Sun seems to be 'dimming'
Climate Change Chronicles Najnowsze informacje na temat zmian klimatycznych na Ziemi i próbom przeciwdziałania im
Informacje w serwisie RealClimate: part 1, part 2, Global Dimming may have a brighter future
Program telewizyjny BBC Horizon pt. Global Dimming – streszczenie

[1] Liepert, B. G., 2002: Observed Reductions in Surface Solar Radiation in the United States and Worldwide from 1961 to 1990. Geophy. Res. Lett. 29/12, 10.1029/2002GL014910

[2] From Dimming to Brightening: Decadal Changes in Solar Radiation at Earth's Surface, Martin Wild, Hans Gilgen, Andreas Roesch, Atsumu Ohmura, Charles N. Long, Ellsworth G. Dutton, Bruce Forgan, Ain Kallis, Viivi Russak, and Anatoly Tsvetkov, Science 6 May 2005: 847-850

[1]

[2]

badanie	klimatologia paleoklimatologia
przyczyny	dwutlenek węgla efekt cieplarniany gazy cieplarniane globalne zaciemnienie paliwa kopalne potencjał tworzenia efektu cieplarnianego aktywność słoneczna albedo cykle Milankovicia wulkanizm wymuszanie radiacyjne naturalna zmienność klimatu
opinie i reakcje	opinia naukowa kontrowersje wokół globalnego ocieplenia zaprzeczanie globalnemu ociepleniu etyka klimatyczna kontrowersja kija hokejowego Climategate Extinction Rebellion Młodzieżowy Strajk Klimatyczny Just Stop Oil Ostatnie Pokolenie
polityka	ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) protokół z Kioto porozumienie paryskie handel emisjami zanieczyszczeń odnawialne źródła energii negawaty wycofywanie się z użycia paliw kopalnych podatek węglowy